Hægeland - kulturminner langs veiene

Les mer om kulturminnene her.

Fossåna bru er ei steinkvelvbru over Fossåna på Eikeland i Hægeland. Brua blei bygd i 1887, og var ein del av hovudvegen oppover i Setesdal til 1964. Du kan sjå brua på di venstre hand når du køyrer nordover på Riksveg 9, sør for Eikeland. Det er bevart eit lengre stykke av "gamlevegen" her, som det er veldig fint å ta ein liten spasertur på #geirdaasvatnfoto

Mellom Gåseflå og Kile, litt oppforbi den gamle jernbanelinja etter Setesdalsbanen, er det mange spor etter ein gammel veg. Usikkert når den er bygd. Det er veldig fint å gå tur der, eller eventuelt hoppe av sykkelen for ein liten avstikker hvis du er på tur langs Sykkelrute nr. 3

Minne etter Setesdalsbanen ved Homevannsevja, langs Gåseflåvegen, mellom Iveland stasjon og Gåseflådammen.

Den gamle setesdalsvegen gjennom Hægeland gjekk forbi Hægeland kyrkje og ned Eljannskleivan før han passerte over Eldjansåna på bru.

Den første ordentlege køyrevegen mellom Mosby i Kristiansand og Kile i Hægeland blei bygd 1829–1835. Strekninga som er omtala her, Eldjannskleivan, blei bygd i 1835. Vegen ligg noko aust for dagens Riksveg 9. Det er lagt opp svære steinmurar for å gjere vegbanen nokonlunde rett. På oversida er det også fleire stader laga steinmurar for å halde overliggande masse borte frå vegen.

Den idylliske Espelandskleiva på den gamle Setesdalsvegen, mellom Åmdalsvegen og Espeland i Hægeland.

Her kan du lese litt meir: https://www.setesdalswiki.no/wiki/Espelandskleiva:
Espelandskleiva var eit vanskeleg vegstykke mellom Bjordalen på Frivoll grunn og Espeland i Hægeland, på den første køyrevegen mellom Mosby og Kile. Vegen blei bygd rundt 1829–1833. Alt i 1843–1845 blei traseen lagt om, slik at han blei slakare og kom nærare Espelandstjønn. Vegen om Espeland var i bruk fram til 1882. Då blei han flytta over på austsida av Espelandstjønna, om lag der Riksveg 9 no går. I dag ligg den nye Espelandskleiva som ein litt attgrodd, men idyllisk turveg. Bjordalen er eit lite dalsøkk og ein gamal husmannsplass mellom Frivoll og Espeland i Hægeland i Vennesla. Den gamle Setesdalsvegen gjekk forbi her. Vegstykket blei kalla Espelandskleiva.

Kart over strekningen: Lenke. #geirdaasvatnfoto

Frå Eikeland rett sør for Hægeland går det ein skogsbilveg (bomveg) austover til staden Urvann i Jammerdal. Det er ein veldig idyllisk og fin liten tur på sykkelen, eller på beina for den saks skuld. Det er bare litt over to km i luftlinje.

Den tidlegare husmannsplassen Åsan (Kileåsan) ligg i heia mellom Lauvås og Kile i Hægeland. På Kulturminnesok.no er den fine staden omtalt:

"Her var husmannsplass frå 1814, frikjøpt gardsbruk frå 1848, fast busett til 1890. Setehuset blei truleg bygd i 1848, det står ennå, og det er inndelt i ei stove i vest (med eit lågt loft over) og eit eldhus i aust (med are og ljore). Setehuset har vore godt vedlikehalde. Uthuset er borte." Skogen i Hægeland skjuler sanneleg mykje spennande

I skogen nord for Kile, rett sør for kommunegrensa mellom Evje og Hornnes og Vennesla, og rett på oversida av Riksveg 9, ligg denne nydelege gamle steinkvelvbrua. Ho kallast Kiledalskleiva bru, og er bygt rundt 1840, då den aller første ordentlege køyrevegen (kjerrevegen) kom oppover i Setesdal. Postvegen er han mykje blitt kalla seinare. Brua er eit unikt kulturminne, men kanskje ikkje det aller mest kjente i Vennesla

 Vite mer?

• I fotspora til setesdølane – Espelandskleiva

• Gamle Setesdalsvegen forbi Troåsen i Hægeland

• I fotspora til setesdølane – Moldkleiv på Mosby

• Artikkelen om Eldjannskleivan på Kulturminnesøk.no

• Kart over området. Vegen er teikna inn med grå farge frå Hægeland kyrkje til Hjuringfallet

• Postvegen

• Fjellmannsvegen